بدون استقبال، بدون بدرقه

تا 2 هفته دیگر نیروهای انگلیسی مسئولیت‌های امنیتی را در شهر بصره به نظامیان عراقی می‌سپارند و تقریبا این آخرین پایگاه خود را در جنوب عراق ترک می‌کنند.

5 سال پیش، تونی بلر نخست وزیر انگلیس 46 هزار نیروی نظامی این کشور را برای کمک به نظامیان آمریکایی در سرنگونی صدام حسین به عراق فرستاد، اما اکنون تنها چند هزارنفر از نظامیان انگلیسی در پایگاه هوایی در خارج از بصره باقی می‌مانند و بقیه، کشور عراق را ترک خواهند کرد.

لندن می‌گوید که نظامیان انگلیسی مأموریت خود را با موفقیت به پایان برده‌اند. نقاطی در جنوب عراق که تا کنون دراختیار نظامیان انگلیسی بوده اکنون به دست نیروهای عراقی سپرده می‌شود.

خبرگزاری رویترز در گزارشی درباره این تحول که در انگلیس مدت‌هاست بسیاری منتظر آن بودند، این پرسش را مطرح کرده‌ که چه کسی برنده این تحول خواهد بود؟ حضور نظامیان انگلیسی در عراق بزرگترین عملیات نظامی این کشور در خارج، طی نیم قرن اخیر بوده است.

ماه گذشته دس براون وزیر دفاع انگلیس هنگام بازدید از شهر بصره و دیدار با نظامیان عراقی در پاسخ به پرسش خبرنگار رویترز درباره خروج نظامیان از عراق گفت، با خروج نظامیان انگلیسی، به دلایل بسیاری اوضاع بهتر خواهد شد.

رویترز اما در تحلیل خود به نقل از کارشناسان نوشته‌است، انگلیس را باید بازنده این جنگ دانست.

یک تحلیلگر آمریکایی در مؤسسه بین‌المللی مطالعات راهبردی در لندن در این باره به رویترز می‌گوید، روشن است که انگلیس شکست خورده و اکنون آشکارا به حاشیه رانده می‌شود.

دولت بلر با این امید نظامیان انگلیسی را به عراق فرستاد که این کشور سرنوشت خودش و خاورمیانه را تغییر دهد و به نمادی برای کل منطقه تبدیل شود اما نتیجه‌ای که اکنون به دست آمده این نیست.

تیم ریپلی نویسنده نشریه دفاعی جینز با تأیید این مطلب می‌گوید: با توجه به منابعی که آمریکا و انگلیس به عراق و جنگ این کشور اختصاص دادند، نتیجه‌ای که اکنون به دست آمده فاصله زیادی با اهداف درنظر گرفته شده، دارد.

گوردون براون، نخست وزیر انگلیس، عصر روز یکشنبه گذشته طی دیدار با نیروهای باقی‌مانده انگلیس از عراق خطاب به آنها گفت:علت اینکه اوضاع امنیتی در اینجا بهبود یافته و دلیل اینکه چرا اوضاع بهتر شده به خاطر حضور شماست. به خاطر دستاوردهای شماست.

اما خبرنگاران همراه براون در این سفر هیچ نشانه‌ای از بهبود اوضاع امنیتی ندیدند. آنها حتی اجازه نیافتند سفر براون را گزارش کنند. به‌دلیل شرایط فوق‌العاده حاکم بر عراق، خبرنگاران ساعتی بعد از پایان سفر براون و خروج وی از عراق، اجازه یافتند خبر سفر نخست‌وزیر انگلیس به عراق را مخابره کنند.

بر اساس ارزیابی‌های مثبت از اوضاع بصره، اعلام شده که این شهر، یک شهر شلوغ و پر جنب و جوش است که رستوران‌ها دیر باز می‌شوند، خیابان‌ها شلوغ هستند و تجارت در آن در حال رونق و شکوفایی است.

اوضاعی که برعکس مناطق اطراف بغداد است. درآمد بیش از 1/5 میلیون بشکه نفت که از بصره خارج می‌شود، بخش اعظم مخارج دولت مرکزی را تأمین می‌کند.

رویترز در ادامه آورده است، اما آنهایی که خیابان‌های بصره را به صحنه قدرت‌نمایی‌های خود تبدیل کرده‌اند، نه نظامیان وابسته به دولت‌های آمریکا وانگلیس هستند و نه دوستان این دولت‌ها.

این به آن معناست که این امر ممکن است برای دولت هم پیمان آمریکا در بغداد مشکل‌ساز شود. هدف نظامیان انگلیسی و آمریکایی سپردن اوضاع به دست دوستان بوده است اما اکنون چنین نیست.

شاید بدترین مرحله‌ استقرار نیروهای انگلیس در عراق آخرین مرحله بوده است. تقریبا در 5 سال، 134 سرباز انگلیسی در عراق کشته شده‌اند. از این تعداد بیش از 30 نفر تنها در 4 ماه از آوریل تا ماه جولای یعنی بعد از زمانی که بلر خروج نظامیان انگلیسی از عراق را اعلام کرد، کشته شده‌اند.

بعد از اعلام این خبر توسط بلر، در بصره و مناطق جنوبی با مجموعه‌ای از حملات مرگبار و شلیک‌های خمپاره‌ای بدون توقف از او استقبال شد.

در ماه سپتامبر نظامیان انگلیسی از کاخ صدام حسین در مرکز بصره به پایگاه هوایی در خارج از شهر عقب نشینی کردند ودر آنجا متمرکز شدند. به این ترتیب به حضور 4 سال و نیمه خود در خیابان‌های شهر بصره پایان داده شد. درست از همین زمان به بعد میزان حملات و درگیری‌ها و خشونت‌ها در مناطق جنوبی عراق کاهش یافت.

ژنرال‌های انگلیسی که اعلام کرده بودند هری پسر بزرگ چارلز ولیعهد انگلیس به‌عنوان بخشی از دوره آموزش نظامی خود به عراق خواهد رفت، در آخرین دقایق در ماه می حضور وی را در عراق منتفی اعلام کردند. عراق دیگر برای فرد شماره‌ 3 سلطنت انگلیس امن نیست.

در بخش پایانی این مطلب می‌خوانیم: ژنرال گراهام بینز فرمانده‌ نیروهای انگلیس در عراق اخیرا اعلام کرده بود که از ماه می تا ژوئن، باقی‌مانده‌های نیروهای انگلیس در عراق در شدیدترین درگیری‌ها از زمان حضورشان طی 4 سال اخیردر  این کشور حضور داشتند.

یکی از مهم‌ترین دلایلی که می‌توان در توجیه این کاهش خشونت نام برد این بود که دیگر سرباز انگلیسی در شهر نبود تا حمله‌ای علیه او صورت بگیرد.

در استان‌ها و مناطق دیگر عراق هر وقت نظامیان خارجی از این مناطق خارج می‌شدند معمولاً درگیری‌های داخلی در آن مناطق افزایش می‌یافت. اما در مورد بصره با خروج نظامیان انگلیسی درگیری‌ها کمتر شد.

این به آن معنی است که مشکل اصلی شهر بصره حضور نیروهای انگلیسی بوده‌است. شهر بصره و به‌طور کلی مناطق جنوبی عراق دراختیار شیعیان و به ویژه ارتش مهدی مقتدی صدر است.

با خروج نظامیان انگلیسی نفوذ و قدرت ارتش مهدی در این شهر افزایش خواهد یافت. اکنون شبه نظامیان ارتش مهدی در نیمه راه آتش بس 6 ماهه خود قرار دارند و هنوز به این آتش بس پایبند هستند.